Een onderdeel van spreken in het openbaar is mensen aanspreken op straat.
Voor veel mensen is dit zeer ongemakkelijk. Heel begrijpelijk, maar ook wel een beetje zonde.
Ik sprak hierover met een mantelzorgcoach in Amsterdam Zuid. Tegenwoordig heeft zij de opdracht ‘outreachend’ mensen te spreken over mantelzorgen; het zorgen voor een naaste.
Ze vertelde me dat ze er moeite mee heeft mensen zomaar aan te spreken. Vanuit haar opvoeding en cultuur leerde ze dat het onbeleefd is om mensen vragen te stellen. Zeker mensen die ze niet kent. Zelf vindt ze het ook niet prettig om aangesproken te worden op straat. Kortom: ze wil mensen niet lastig vallen.
Dat is goed voor te stellen. Ik heb er ook een hekel aan als mensen mij iets proberen te verkopen op straat.
Toch is dit anders.
Ze realiseert zich niet dat ze mensen juist een cadeautje geeft! Ze luistert naar mensen, ze geeft mensen de gelegenheid te vertellen wat ze bezighoudt.
Samen gingen we een paar uur de straat op om dit te oefenen en te ervaren. We gingen naar plekken waar de kans groot was dat we mantelzorgers zouden treffen. Voor de ingang van een flat waar veel ouderen wonen, naar een Huis van de Wijk en naar de ontmoetingsruimte van een verpleeghuis in de wijk. Op al deze plekken spraken we mensen aan en hadden we mooie gesprekken.
Ondertussen gaf ik tips.
Tips waar jij wellicht ook mee geholpen bent, mocht jij ooit besluiten outreachend te gaan werken. Goed idee trouwens. 🙂
Om te beginnen, wat werkt NIET?
Aanbod. “wil je een kopje koffie?” “nee, dank je”. De koffie thuis is lekkerder. Als je mensen een aanbod doet vinden ze bijna altijd een reden om dit niet aan te nemen en stopt het gesprek. Mensen zijn graag onafhankelijk en wantrouwen alles wat gratis is. Als je eenmaal een tijdje in gesprek bent en het voelt passend kun je wel wat aanbieden (een folder, een aandenken, een kop koffie).
Veel praten. Wellicht heb je het gevoel dat je uitleg moet geven. Je hebt de neiging te gaan vertellen; waarom je op straat staat, in opdracht van wie je dit doet, wat jouw functie is en wat het onderwerp is waarover je wilt spreken. Dit is te veel informatie, mensen haken af en hebben het geduld niet om hier naar te luisteren.
Moeilijke taal, jargon, cijfers. Kortom: ongevraagd kennis en informatie overdragen, het werkt niet. Nogmaals: mensen zitten hier niet op te wachten.
Wat werkt dan WEL op straat?
Groet iedereen die je tegenkomt en let op non-verbale signalen bij mensen. Vooral mensen die een beetje ‘dralen’ en om zich heen kijken staan open voor contact.
Vind een aanleiding. Bijvoorbeeld; zie je iemand met een sporttas lopen? Zeg: Jij bent lekker bezig! Zie je iemand met een hondje? Zeg; “Wat een lief beestje, wat is het er voor een?”. Zie je een oma met een kindje in een wandelwagen? Vraag of ze onderweg zijn naar de speeltuin. Zeg het eerste dat spontaan in je opkomt. Zie het als een ijsbreker. Meer is er soms niet nodig om contact te krijgen.
RUST. Neem de tijd. Straal aan alle kanten uit dat jij, in tegenstelling tot de meeste mensen, wel tijd hebt voor een praatje.
Luister goed. Focus je zowel verbaal als non-verbaal volledig op het verhaal van de ander. Hierbij is het dus heel belangrijk dat je je aanbod achterhoudt. Ga dus ook geen adviezen of informatie geven. Geloof mij: de meeste mensen hebben hekel aan ongevraagd advies. Waar mensen wel dol op zijn? Een luisterend oor en spontaan contact.
Vraag door. Laat blijken dat je geïnteresseerd bent in het leven van de ander. Beschouw jezelf als een journalist. Blijf nieuwsgierig. Sta daar met een open houding van ‘niet weten’.
Spreek van mens tot mens. Laat jouw rol als hulpverlener/deskundige/professional los en wees jezelf. Durf ook je eigen kwetsbaarheid te laten zien. Humor werkt ook!
Na een paar uur moest de mantelzorgcoach toegeven dat ze er plezier in had. Ze had nooit verwacht dat we zoveel mensen zouden spreken en dat mensen zo openhartig zouden zijn.
Met mensen spreken op straat is laagdrempelig, toegankelijk en inclusief.
Het geeft een schat aan informatie over de buurt en wat er leeft bij verschillende soorten mensen.
Spreken op straat is geschikt voor;
- het werven van en/of in contact komen met nieuwe klanten,
- marktonderzoek,
- het leren kennen van de schatten (bijzondere mensen of locaties) in de buurt.
Prettige bijkomstigheden zijn een frisse neus en extra energie!
Als laatste:
Ga samen met iemand, geef elkaar moed en een pep-talk. Zet een muziekje aan, klap campingstoeltjes open, hang slingers op of neem een bakfiets mee. Simpelweg een rondje lopen in de wijk of een uurtje ontspannen op een bankje zitten en iedereen groeten helpt ook al.
Ik ga met plezier een keer met je mee.
Veel plezier!
